Por: Marciano Moreira
N ta ben analiza es lema di MpD di pontu di vista gramatikal, baziadu dizignadamenti na lijislason sobri alfabetu kabuverdianu (Dikretu-lei nº 68/97, di 31-12-1998, i Dikretu-lei nº 8/2009, di 16-03-2009).
Lema supra sta na pajina di MpD na facebook ku es data: 12H29 di 04-01-2021 (konfiri: https://tinyurl.com/y5q36gqz). Es lema ta distaka Ulisses Correia e Silva ta fla multidon di apoiantis mantenha.
Na pajina di Ulisses Correia e Silva na facebook, sta un varianti di es lema: CABO VERDE NÓS AMOR, FE I SPERANSA (konfiri: https://tinyurl.com/y2q4thyl). Es varianti sta ku es data: 12H32 di 04-01-2021. Es varianti sta sob forma di moldura (pa fotu di Ulisses Correia e Silva). Na post ku es varianti, sta es sujeston: “Atualiza bu fotu di perfil ku es moldura di Ulisses Correia e Silva”.
N ta riguzija ku opson di MpD di adota es lema na nos lingua i alfabetu! Es atitudi ta kontribui pa prumuson di nos lingua i alfabetu. Prumuson di lingua maternu kabuverdianu e un diver konstitusional (konfiri: alinia i) di artigu 7º di Konstituison). N ta louva MpD trokadu es atitudi!
Atitudi di MpD e intilijenti!
Ifetivamenti, sientistas diskubri ma emisferiu serebral direita di pesoas ta muda di kor na functional Magnetic Resonance Imaging ku na Positron Emission Tomography mas txeu ti ki es papiadu na lingua maternu i mas poku ti ki es papiadu na lingua non maternu (1). Emisferiu serebral direita ta lida ku imuson i ta kontrola ladu skerda di nos korpu, inkluindu kurason.
Ku otus palavra, Nelson Mandela staba sertu kuandu el fla: “If you talk to a man in a language he understands, that goes to his head. If you talk to him in his language, that goes to his heart.” (“Kuza ki bu fla un algen na un lingua non maternu, ta ba pa se serebru; kuza ki bu fla un algen na se lingua maternu, ta ba pa se kurason”) (konfiri: http://tinyurl.com/pr23m58).
Purtantu, kenha ki sa ta faze publisidadi o sensibilizason, si el kre maksimiza se efikasia, el debe faze-l na lingua maternu di se publiku alvu!
“nos amor, fe i speransa” e un apostu. Trokadu kel li, es parti debeba sta siparadu di “CABO VERDE” pa virgula o traveson: “CABO VERDE – nos amor, fe i speransa”. Trokadu es mesmu razon, “nos” debeba komesa ku “n” minuskulu.
Uzu di “i” na nves di “y” pa riprizenta konjunson kopulativu ta dexa-m sabi! “i” ta rispeta prinsipiu di univosidadi entri grafema i funema i ta rispeta rikumendason unanimi di “Meza-rodondu pa avaliason di ALUPEC, 2008”, konsistenti ku nha pruposta (konfiri: http://tinyurl.com/occuwvn).
Auzensia di asentus tanbe ta dexa-m sabi! E opson ki N ta difende (konfiri: http://tinyurl.com/l32to2j). Asentus debe uzadu pa ivita anbiguidadi o na toponimus i antroponimus ki ka ta bazia na substantivus kumun. Na kes otu kazu normalmenti e txobe na modjadu.
Varianti pa moldura di fotu di perfil di facebookianu ta traze asentu agudu na “nos” (NÓS AMOR, FE I SPERANSA). Sta eradu, pois “o” di palavra “nos” ka e abertu na ninhun varianti di nos lingua. I asentua “nos” sen asentua “fe” ta rivela inkonsistensia na asentuason. Trokadu tudu kel li, N ta sujeri MpD pa tra asentu di palavra “nos”.
Marsianu nha Ida padri Nikulau Ferera
_____________
(1) Konfiri: Kim K, Relkin N, Lee K, Hirsch J (1997) Distinct cortical areas associated with native and second languages. Nature 388:171-174 – sitadu pa Dotoradu na Sosiolinguistika Stephen (Stébu) Graham na konferensia “Língua y Saúdi Mental” ki el da Asosiason “A Ponte” na 04-10-2010.
Publicada na edição semanal do jornal A NAÇÃO, nº 698, de 14 de Janeiro de 2021